به نقل از «مهر»

واکاوی ابعاد مختلف مصوبه اخیر مجلس برای تعطیلات آخر هفته

تاریخ انتشار: ۴ اردیبهشت ۱۴۰۳ | کد خبر: ۴۰۱۸۰۲۴۷

به گزارش خبرگزاری مهر، هر چند افزایش تعطیلات هفتگی به دو روز با استدلال‌های فرهنگی و اجتماعی از قبیل قوام خانواده و فرصت‌های با هم بودگی خانواده‌ها همراه بود، اما در تعیین روز تعطیلی استدلال‌های ارائه شده صرفاً استدلال‌هایی اقتصادی بوده، ابعاد، فرهنگی، اجتماعی، سیاسی مغفول ماند.

با رصد و مرور تعداد بالایی از گزارش‌های رسانه‌ای در چهارماهه اخیر در بیش از ۱۰۰ گزارش متوجه می‌شویم، اضافه شدن روز شنبه به تعطیلات توسط جریانی است که به واسطه حضور در ساختارهای رسمی و قدرت رسانه‌ای بیشترین پوشش رسانه‌ای را یافته و مورد حمایت قرار گرفته است در مقابل درباره تعطیلی روز پنج شنبه مطالب چندانی طرح نشده است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

با توجه به اهمیت بعد زمان در زیست و سبک زندگی متأسفانه این زاویه بررسی مورد غفلتی عجیب قرار گرفته است. به صورت کلی محل نزاع و گفت‌وگوها را می‌توان در دو سطح بیان کرد:

یکم) ضرورت یا عدم ضرورت افزایش تعطیلات هفتگی و کاهش ساعات اداری؛

دوم) گزینش ایام تعطیلی: «پنج شنبه. جمعه» و «جمعه. شنبه».

متن فرارو با بررسی صحنه موجود و ارائه ادله موافقان و مخالفان تلاش خواهد کرد تا تحلیلی اجمالی از سطح اول ارائه داده، پیرامون سطح دوم گفت‌وگوها را امتداد داده و شرایط گفت وگوی بیشتر را مهیا سازد.

ادله موافقین افزایش تعطیلات (طرح شده توسط مجلس و دولت)

نهادینه سازی فرهنگ سازمانی مبتنی بر ارزش‌های اسلامی و کرامت انسانی؛

ارج نهادن به سرمایه‌های انسانی و اجتماعی؛

توجه به استحکام خانواده و ایجاد تعادل بین کار و زندگی افراد در نظام اداری؛

توجه به اثربخشی و کارآیی در فرایندها و روش‌های اداری به منظور تسریع و تسهیل در ارائه خدمات کشور و خدمات رسانی برتر؛

ارتقای بهره‌وری نیروی کار؛

تأثیرگذاری بر حوزه گردشگری کاهش آلودگی هوا......

ادله مخالفان افزایش تعطیلات (توسط بخش‌های خصوصی (خدماتی، تولیدی…))

کاهش راندمان کاری به وضعیتی بدتر از آنچه اینک نظام اداری و کاری گرفتار آن است؛

طولانی شدن فرایندهای اداری به علت افزایش تعطیلات و بین التعطیلی‌ها که کشور را در یک وضعیت بلاتکلیفی قرار ی دهد و درنهایت به افزایش نارضایتی‌های مردم از دستگاه‌های دولتی و حاکمیتی منجر خواهد شد؛

زیان عمده شغل‌های آزاد و غیر دولتی اداری که زیان‌های اقتصادی کلانی را در پی خواهد داشت؛

تحت تأثیر قرار گرفتن کارگران موقت و کاهش امکان کاریابی آن‌ها جهت تأمین حداقل درآمد و پیامدهای منفی گسترده آن برای جامعه؛

بالا رفتن هزینه‌های کارفرمایی و تولید با افزایش تعطیلات و بلاتکلیفی‌های ناشی از آن

ادله موافقین شنبه توسط بخش‌های تجاری و بازرگانی

تقریباً می‌توان گفت که تمام دلایل موافقان تعطیلی شنبه به یک دلیل بازگشت دارند این دلیل اقتصادی و مرتبط با تجارت بین‌المللی ایران با جهان بوده استهماهنگ شدن با الگوی جهانی؛

افزایش زمان برای فرایندهای تجاری و مبادلات با بازارهای جهانی و منطقه‌ای؛

افزایش زمان برای مراودات بانکی و گمرکی؛

توسعه اقتصاد گردشگری؛

بین‌المللی شدن بازارها از جمله بازار سرمایه و بورس؛

کاهش هزینه‌های مبادله و زیان اقتصادی تعطیلات؛

مبادله پذیر کردن بیشتر خدمات؛

کاهش انزوای بین‌المللی؛

افزایش بهره‌وری و فراهم سازی زمینه‌های پیشرفت به واسطه ارتباط مؤثرتر در آینده پیش رو با دنیا؛

افزایش روزهای کاری مشترک با دنیا «از سه روز در هفته» به «چهار روز در هفته»؛

انتقال یک پیام مهم به دنیا که ایران به دنبال افزایش تعاملات و همکاری با دیگر کشورها برای تقویت روابط اقتصادی خود است.

بررسی ادله موافقین شنبه

۱) عموم این استدلال‌ها توسط افراد و مجموعه‌های خصوصی مرتبط با مباحث تجاری و بازرگانی تولید شده، به شکل‌های مختلف در فضای عمومی و و نخبگانی منتشر شده‌اند.

۲) صرفاً بعد اقتصادی این تصمیم را مورد لحاظ قرار داده است که نقطه کانونی همه استدلال‌ها «افزایش زمان هماهنگ با تعطیلات جهانی برای بالارفتن مبادلات اقتصادی» است؛

۳) اینکه بسیاری از ساعات اداری جمهوری اسلامی ایران با ساعات اداری کشورهای جهان متفاوت است و اگر عدم هم زمانی ساعات اداری مشکل لاینحل باشد باید اینک هم گرفتار چنین ضایعه‌ای باشیم؛

۴) با توجه به مراودات تجاری برخط و نیز استفاده از ارزهای دیجیتال که ارتباط چندانی با ساعات یا ایام تعطیلی ندارد، استدلال کنندگان گویا به هیچ عنوان راه حل‌های موجود را مورد بررسی و دقت قرار نداده‌اند؛

۵) به راه‌های جایگزین که سال‌ها مورد استفاده است نپرداخته‌اند و استدلال‌هایی که بر اساس آن بتوان با اضافه شدن یک روز تعطیلی به حجم گسترده‌ای از تغییرات کیفی در حوزه اقتصادی با پیچیدگی‌های زیاد آن رسید، ارائه نداده‌اند؛

ادله موافقان تعطیلی پنج شنبه

در مقابل این جریان گسترده تولید محتوا معدود افرادی بوده‌اند که در مخالفت با تعطیلی روز شنبه، استدلال‌هایی آورده‌اند که در ذیل به آنها اشاره می‌شود.

عدم ارتباط طیف گسترده‌ای از دستگاه‌های دولتی با ارتباطات و تبادلات اقتصادی بین‌المللی؛

چند تقویمی بودن (قمری، شمسی) تقویم کشور و مشکل اضافه شدن تقویم میلادی در مناسبت‌های مختلف مذهبی ملی و جهانی؛

مناسکی و فرهنگی بودن روز پنج شنبه و انجام فرایض دینی و زیارت اهل قبور و.... در این روز؛

منع شرعی مشابهت با یهود در فرض تعطیلی روز شنبه؛

داشتن آثار منفی مالی برای دولت؛

داشتن آثار منفی مالی برای واحدهای تولیدی؛

افزایش روزهای بین تعطیلی و ایجاد سردرگمی در مناسبت‌های مختلف در طول سال؛

نیمه تعطیل بودن پنج شنبه‌ها در حال حاضر و تداوم اثر آن حتی در صورت تعطیلی شنبه.

بررسی ادله موافقان تعطیلی پنج شنبه

۱) بیشینه ادله این جریان در پاسخ به ادله جریان سابق است. بیش‌تر از آنکه به ادله تعطیلی پنج شنبه بپردازند، ادله تعطیلی شنبه را نقض کرده یا پاسخ داده‌اند؛

۲) علاوه بر این نسبت به برخی ابعاد اجتماعی سیاسی تعطیلی نیز توجه نموده‌اند؛

۳) به صورت اندماجی و ارتکازی نسبت به مفهوم زمان و آثار و تبعات آن اشاراتی داشته‌اند.

چگونگی پیشبرد اقدامات و مباحث توسط موافقان تعطیلی روز شنبه

جریان پیش برنده تعطیلی روز شنبه تلاش کرده از دو مسیر اهداف خود را پیش ببرد:

۱) به صورت ایجابی و با استفاده از تکنیک‌های رسانه‌ای و گفتمان سازی استدلال‌های خود را در افکار عمومی و میان نخبگان سیاسی و اقتصادی بگستراند؛

۲) پاسخ‌هایی برای برخی از استدلال‌های مخالفین فراهم کرده و در معرض دید عموم قرار دهد.

این بخش از فعالیت البته به جهت نبود جریان‌های اثرگذار مخالف از سهولت بیشتری برخوردار بوده است. می‌توان مدعی شد که در حال حاضر جریان خاصی در برابر حجم گسترده جریان موافق تعطیلی روز شنبه در فضای کشور شکل نگرفته است. این جریان به خوبی توانسته با مسکوت گذاشتن برخی مخالفت‌های ایجاد شده از یک سوی و مواجهه با برخی مخالفت‌هایی که با ذائقه عمومی سازگاری ندارد فضای عمومی و نخبگانی را به نفع جریان و تفکر خود همراه سازد.

برخی جهت گیری‌های ایجابی و سلبی این جریان را با ملاحظه‌هایی که می‌توان نسبت به آن داشت، در جدول زیر فراهم آورده‌ایم:

جهت‌گیری‌های ایجابی

جهت‌گیری‌ها سلبی

چگونگی پیشبرد اقدامات و مباحث توسط مخالفان تعطیلی روز شنبه

تقریباً هیچ طرح و توجهی در این زمینه در حوزه رسانه و افکار عمومی وجود ندارد و معدود مخالفت‌ها در فضای رسانه‌ای بوده که به علت حجم و نوع پوشش، خیلی دیده نمی‌شوند.‌

بخش دوم: گزارش تحلیلی

توجه به مباحث کیفی از قبیل، زمان دوره‌های، زمانی، تعطیلات مناسبات و… حتی در لایه‌های نخبگانی بسیار کم‌سوست. احتمالاً این کم سو بودگی در لایه‌های سیاستگذاری و مدیریتی کم‌تر از لایه‌های عمومی و اجتماعی نیست. کم توجهی یا بی توجهی به اثرات تکوینی، ایام زمان‌ها تعطیلات و.... را می‌توان یکی از مهمترین علل چنین وضعیتی دانست؛ وضعیتی که در آن تنها اندکی از نوشتار گفتار و یا رفتارهای گزارش شده حاوی مباحث مبنایی و نظری است بیشینه گفت‌وگو در سطوح روئین شکل گرفته است.

مباحثی که این روزها پیرامون افزایش تعطیلات ایام هفته به دو روز»، و دوگانه تعطیلی پنج شنبه جمعه» یا «تعطیلی جمعه - شنبه» در گرفته است نشان می‌دهد تحلیل‌های اندکی که ارائه شده، نهایتاً پیرامون مباحث اقتصادی و پیامدهای مادی پدیده‌های این چنینی بوده و فضای عمومی و حتی نخبگی مذکور با التفات به این سطح از تحلیل اقدام به سیاست گذاری و یا مدیریت کرده‌اند. به نظر می‌رسد ضرورت ایجاد فضایی برای گفت وگوهای نخبگانی در تمامی لایه‌های آن جهت التفات به امتدادهای چنین پدیده‌هایی، مسلّم است.

به دیگر سخن ضروری است تا در این زمینه فضای تحلیلی توسط بزرگان حوزوی و دانشگاهی باز شود و امکان گفت و گوهای جدی و رسیدن به تصمیمات بهتر فراهم شود در این متن تلاش شده است تا در حد وسع، برخی ابعاد تحلیلی ممکن و اثرگذار اولیه مورد گفت‌وگو قرار گیرد تا به تصمیم‌گیری سیاست گذاران و مدیران یاری رساند:

ساده نمایی مسأله یا بزرگ نمایی راه حل تعطیلی شنبه، راه درستی نیست

در مورد مشکلات تجاری که در مورد آن سخن گفته می‌شود و به عدم همپوشانی تعطیلات با کشورهای دیگر و به تبع کاهش زمان مراودات رسمی و معاملات بین‌المللی نسبت داده می‌شود باید دقت صورت گیرد میزان مراودات اقتصادی ما با یک صد کشوری که در این تعطیلات قرار می‌گیرند در نسبت با مراودات تجاری ما با سایر کشورها بیش از ۸۰ کشوری که چنین مشکلی با آن‌ها نداریم، تنها بخش کوچکی از عدم توجه دقیق به مسأله است.

وانگهی برخی از مشکلات مذکور در عالم، تجارت ارتباط وثیقی با تعطیلات ندارند و علت‌های دیگری در وقوع این مشکلات وجود دارد که با فرض عدم تعطیلی این ایام نیز رفع نخواهند شد. در واقع علل متعدد و اصلی مشکلات مذکور، به عدم همپوشانی تعطیلات فروکاسته شده و پیچیدگی‌های دیگر موضوع و علل آن، مورد غفلت واقع می‌شود.

ایده کاهش و یا رفع مشکلات با کاهش یک روزه تعطیلات یک بزرگ نمایی از اثرگذاری چنین اتفاقی در حل مشکل یا معضل مذکور است موضوعات تجاری در عالم اقتصاد، موضوعاتی چند بعدی و پیچیده هستند که یک وضعیت خاص را رقم می‌زنند.

ما بارها با این ادبیات موضوعات مختلف را با وعده‌های عجیب و غریب مصوب کرده‌ایم اما نتیجه با وعده‌ها بسیار متفاوت بوده است و تقریباً دلیل اصلی ساده سازی موضوعات، برای مصوب کردن راه حل‌های دم دستی آن‌ها است واقعیت، بیرونی یک وضعیت بسیار پیچیده و مبتنی بر متغیرهای متعدد و نوع روابط خاصی است که میان آنها حاکم است و از آنچه در تصورات سیاست گذاران و مدیران می‌گذرد، فاصله زیادی دارد در مورد موضوع تعطیلات به نظر می‌رسد باید به صورت چند جانبه و با در نظر گرفتن ابعاد مسأله ابتدا میزان اثرگذاری راه حل ارائه شده یعنی جایگزینی تعطیلی شنبه به جای پنج شنبه گفت‌وگو نمود.

مسکوت گذاشتن امکان راه حل‌های دیگر

افزون بر ساده سازی مسأله و بزرگ نمایی از راه حل ارائه شده، گویا سیاست گذاران و قانون نویسان، به هیچ راه حل دیگری برای رفع این مشکلات نیندیشیده اند. آیا راه حل‌های دیگری برای حل این مشکل وجود ندارند و امکان مدیریت این مشکل از راه‌های دیگر وجود ندارد؟ به عبارتی دیگر سابقه و تجربه بیش از ۷۰ تا ۸۰ سال مراودات بین‌المللی این امکان را برای ما فراهم نکرده است که بتوانیم این مشکل کمبود روزهای کاری در مراودات بین‌المللی خود را به گونه‌ای دیگر حل کنیم؟

ما باید متوجه باشیم در حال حاضر تدبیر امور در سطوح مختلف از وضعیت‌های فردی تا وضعیت جهانی به سمت فضای مجازی رفته و بسیاری از مشکلات ناشی از فاصله‌های زمانی و مکانی را برطرف کرده است. حتی پیش بینی این است که مبتنی بر هوش مصنوعی بسیاری از مشکلات ناشی از نیاز به حضور مستقیم نیروی انسانی نیز در ارتباطات و مبادلات کاهش پیدا خواهد کرد. ورود رمزارزها به مبادلات رسمی جهانی نیز جدی بودن مشکل پیش گفته را با سوال جدی تری مواجه می‌کند.

گو اینکه مبادلات مجازی، بینا بانکی معاملات دیجیتال و رمزارزها، خود مانع بروز مشکل مبادلات بوده و یا پاسخی به بزرگی چنین مشکلی هستند.

بی توجهی به اختلافات زمانی میان کشورها

این مشکل به علت چرخش زمین و تغییر زمان روزانه میان کشورها یک مشکل عمومی است. به عبارتی نظم شب و روز دو نیم کره و فاصله زمانی میان کشورها را نمی‌توان با تعطیل کردن درست کرد. وقتی چندین ساعت اختلاف زمانی میان کشورهای غیر همسایه و دور برای تنظیم زمان‌های اداری برای همه کشورها متصور است اضافه یا کم شدن تعطیلات اثری بر مراودات تعداد زیادی از کشورها نمی‌تواند داشته باشد.

از سوی دیگر در نظام حکمرانی نگرش نسبت به پدیده‌هایی که ابعاد مختلف اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی دارند، باید متناسب با پیچیدگی آن‌ها باشد. گاهی به رغم مشکلات در یکی از ابعاد فواید و پیامدهای مثبت فراوان در یکی دیگر از ابعاد وجود دارد که بدون تسلط بر این سود و زیان‌ها در ابعاد مختلف تصمیم گیری‌ها از حکمت کافی برخوردار نخواهند بود.

موازنه سطح ابتلاء (سود و زیان تجاری اجتماعی)

در صورتی که ما مشکل تجاری را واقعاً وابسته به تعطیل بودن روز پنج شنبه بدانیم و راه حل دیگری نیز برای این مشکل نداشته باشیم آیا برای تصمیم گیری کفایت می‌کند؟ مضرات اجتماعی و سیاسی عدم تعطیلی روز پنج شنبه که بسیاری از مناسک ملی و مذهبی و مناسبات اجتماعی ایرانیان در آن مستقر شده است و نیز به صورت سنتی و تاریخی این روز، نیمه تعطیل است و تعطیلی روز شنبه که به صورت تاریخی یوم الشروع فعالیت‌های ایرانیان بوده است، اولویت پیدا نمی‌کند؟

به نظر می‌رسد به صورت تاریخی سیاست گذاران و قانون نویسان، ما نهاد اجتماع و حتی گاهی نهاد سیاست را فدای نهاد اقتصاد می‌کنند. در صورتی که اگر یکی از مناسبات، اجتماعی یا مناسک اجتماعی دچار تزلزل شود، باید پرسید ضربات جبران ناپذیر بر پیکره جامعه را با چه هزینه‌های اقتصادی می‌توان رفع کرده یا کاهش داد؟

موازنه گستردگی ابتلاء (عمومیت بخشی)

مسأله دیگری که در اینجا محل بحث می‌تواند باشد، عام البلوا بودن مشکل تجارت برای عموم مردم یا مناسبات اجتماعی آن‌هاست در صورتی که حاکمیت توانایی ساماندهی به مراودات تجاری خود را داشته باشد که تاکنون نشان داده چنین توانایی‌ای را ضمن تعطیل بودن پنج شنبه‌های پایتخت داشته است چه سهمی از طبقات اجتماعی، درگیر چنین مسأله‌ای هستند و از میان تجار درگیر این مسأله به صورت واقعی چه درصدی از ایشان با همین ایام کاری موجود یا فضاهای جبرانی دیگر مشکل آن‌ها حل نمی‌شود تا ناچار شویم مناسبات اجتماعی عام‌البلوای تمامی ایرانیان را دچار دگرگونی و تحیر کنیم؟

موازنه عمق ابتلاء

توجه به تضعیف قدرت و توان فرهنگی و اجتماعی جامعه برای کشوری مانند ما یک مسأله بسیار حیاتی است، چراکه اساساً جامعه بدون این توان فرهنگی و اجتماعی امکان حرکت‌های ایجابی که در راستای الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت باشد را از دست خواهد داد.

به نظر می‌رسد تجربه کاهش توان فرهنگی و اجتماعی جامعه ایرانی در تثبیت ساعات رسمی اداری و حذف عملی و البته تدریجی تنظیم ساعات اوقات شرعی با قانون کاهش ساعات کاری و افزایش تعطیلات و به شکل خاص تعطیلی روز شنبه در حال تکرار شدن است.

غفلت از مباحث نظری

تقریباً می‌توان مدعی شد، در شاخه‌های مختلف علوم انسانی و اسلامی که در حوزه‌ها و دانشگاه‌ها رایج است، «زمان» یکی از مهمترین و عمیق‌ترین ابعاد حیات اجتماعی جوامع را تشکیل می‌دهد نوع و تفاوتی که در فهم زمان، در یک جامعه و برای یک جامعه وجود دارد به عنوان یک عامل محیط بر شناخت‌ها و اراده‌ها دامنه گسترده و عمیقی از امور و تنظیمات را معنادار منظم و قابل اجرا می‌کند.

این زمان است که امکان فهم انسانی از رابطه فرد، جامعه و تاریخ را با خود دیگر انسان‌ها محیط‌های جغرافیایی و فرهنگی جوامع مختلف جهان بشری و تاریخ بشری را ممکن و یکی از مهم‌ترین محورهای نظامات تحولات آن‌هاست زمان نه تنها نشان دهنده هستی گذشته ماست، بلکه نشان دهنده هستی جامعه و تاریخ ما و از همه مهم‌تر نسبت با کل بشریت است و کلیه امور انسانی تقریباً در نسبت‌گیری با یکی از این موقعیت‌ها معنای خود را پیدا می‌کنند. در واقع «زمان» یک بعد ذاتی هستیِ زندگی انسانی است و جدا کردن «زمان» از فهم، انسان عمل انسانی در افراد جوامع و تاریخ غیر ممکن است.

با این مقدمه کوتاه اگر قرار است در رابطه با یک اقدام «زمانی در یک جامعه تصمیمی گرفته شود باید التفات جدی به اهمیت و عمق رابطه‌ای که میان امورات مختلف یک جامعه و در مواردی سرنوشت فرهنگی و اجتماعی آن جامعه، در نسبت‌گیری با فهم و معنای زمان پیدا می‌شود، داشت.

لازم است در ابتدا آن را موضوعی مهم و اساسی دانست و آنگاه به شکل انضمامی به عنوان یکی از مهم‌ترین متغیرها در تنظیم و تغییر امورات مختلف یک جامعه مورد لحاظ قرار داد. پایین آوردن سطح مسأله «زمان» در تصمیمات مهمی که قرار است در رابطه با آن گرفته شود عملاً عمق فاجعه را بالا خواهد برد.

دوره‌های زمانی و نظم بخشی

زمان امکان و ضرورت‌های رفتاری اخلاقی و عقلانی در سیر و مسیر حرکت و رشد افراد و جوامع را ممکن و معنادار می‌کند. این «زمان» است که در بازه‌های مختلف امر مشترک اجتماعی و تاریخی را نشان می‌دهد و امکان اندیشیدن، تدبیر کردن و عمل کردن برای حفظ ساختن قاعده مند کردن و تنظیم کردن را میسر می‌کند زمان‌هایی که اکنون آن‌ها را به منزله زمان تقویمی شناسیم، در گذشته مراحلی از مراسم اعیاد و آئین‌های همگانی تحول افراد و جوامع و شناخت آن‌ها بوده‌اند.

همانگونه که هم اکنون نیز زمان‌های تقویمی ما زمان‌هایی برای شناخت موقعیت و تحول در مسیر خاص هستند… در واقع زمان‌های تقویمی ضمن قاعده‌مندی فعالیت‌های جمعی، بیانگر آهنگ تکرار آن‌ها نیز هستند تکرار زمانی، درواقع تضمین حفظ قاعده یا قواعدی است که زمان خاص برای آن تنظیم شده است. همان طور که گفته شد بسیاری از تغییرات یا اساساً اصل و ماهیت زمانی دارند و یا زمان یکی از مهمترین متغیرها در شکل دهی به آن تغییرات است فهم انسان از زمان در زندگی مبتنی بر ایجاد و تکرار دوره‌های زمانی است.

این دوره‌های زمانی در شکل‌های متفاوت خود معناهای مختلفی به زندگی می‌دهند یا امکان فهم و زیست معناهای مختلفی را در اختیار جوامع و افراد قرار می‌دهند برخی از این دوره‌های زمانی و منطق و چارچوب معنادهی به آن‌ها، شامل موارد ذیل هستند:

دوره‌های زمانی ناشی از تغییرات در طبیعت

چرخه‌های تکراری شب و روز هفته (قمری) ماه شمسی و قمری فصل (شمسی) و سال (شمسی و قمری)، مهم‌ترین چرخه‌های تکراری در فهم زمانی جامعه ما هستند که از گردش زمین به دور خورشید یا ماه به دور زمین به وجود می‌آیند. به غیر از شبانه روز که کوتاه‌ترین چرخه زمانی طبیعی برای ایجاد حلقه‌های تکرار در زندگی انسانی و اجتماعی بوده است، ظاهراً از گذشته‌های دور تا سده اخیر جامعه ایرانی چرخه‌های تکراری برای تنظیم فعالیت‌های خود در امور مختلف اجتماعی را عموماً از حرکت ماه و هفته را که از گام‌های چهارگانه حرکت ماه است می‌گرفته است.

تقریباً از یک سده قبل، تقویم هجری شمسی به عنوان یک تقویم رسمی از طریق، حکومت به فهم دوره‌های زمانی جامعه ایرانی افزوده می‌شود و جامعه ایرانی از این تاریخ دارای دو تقویم قمری و شمسی در تنظیم امورات مختلف خود می‌شود. عموم کشورها دارای یک تقویم رسمی و برخی دارای یک تقویم رسمی و یک تقویم دینی و فرهنگی هستند و ایران یکی از کشورهای دارای دو تقویم رسمی (شمسی) و مذهبی (قمری) است.

در حال حاضر تقریباً تمام کشورهای دنیا، یک تقویم رسمی میلادی برای کار ادارات دولتی و امور اقتصادی دارند، ایران یکی از چهار کشوری است که تقویم رسمی اش غیر از تقویم میلادی است. در برخی کشورها در کنار این تقویم میلادی رسمی دولتی) یک تقویم نیمه رسمی و مذهبی نیز وجود دارد که بر اساس آن، امورات دینی و فرهنگی شأن تنظیم می‌شود با توجه به این نگرش نسبت به زمان نکات زیر قابل تأمل خواهد بود:

۱) نکته اول: انتخاب تقویم برای یک کشور یک مسأله بسیار مهم است چراکه بر اساس این تقویم‌ها بسیاری از امور تنظیم می‌شوند. شاید در نگاه اول این وضعیت، تقویمی مسأله‌ای ساده یا معمولی به نظر آید. اما وقتی تنظیمات امور یک کشور از یک تقویم به تقویمی دیگر تغییر می‌کند در عمل و به مرور زمان حجم و و گستره بسیار زیادی از امور، از یک نظم به نظمی دیگر منتقل می‌شوند و با این، انتقال به شکل متفاوتی درک می‌شوند.

به عبارتی معناهای زمانی و دوره‌های زمانی یک جامعه با تغییر تقویم به مرور زمان تغییر می‌کند تقویم‌ها عموماً ۱) یک مبنای نجومی؛ ۲) یک تاریخ شروع و از همه مهم‌تر ۳) یک منطق و چارچوب توجیه و تفسیرکننده فرهنگی دارند که مبتنی بر آن، تنظیم‌های مختلف زمانی معناهای متفاوتی را از گردش ایام در امور مختلف شکل می‌دهند و امکان گسترش آن‌ها را میسر می‌کند.

لذا با تغییر منطق فهم دوره‌های زمانی در تقویم‌ها عملاً و به مرور، زمان منطق و چارچوب معنادهی فرهنگی یک جامعه نسبت به، زمان تغییر می‌کند و سپس نسبت با طیفی گسترده از امور این نسبت تغییر پیدا می‌کند.

۲) نکته دوم: در ایران و در اغلب کشورها تا پیش از چند سده اخیر دولت‌ها و جوامع عموماً از تقویم‌های قمری برای فهم زمان و دوره‌های زمانی استفاده می‌کردند با شکل‌گیری نظم و دولت‌های مدرن ایجاد بازه‌های زمانی ثابت و فهم گردش زمانی بر اساس آن‌ها یکی از ویژگی‌های فهم و تدبیر زمان شد چراکه برای نظم، مدرن خارج کردن فهم کیفی از مفهوم زمان و تبدیل زمان به یک امر کمی محاسبه پذیر قابل مبادله برای شکل دهی به نوع خاصی از زندگی مادی و برنامه‌ریزی متناسب با آن حیاتی است.

در واقع در نظم مدرن، کمّی و کالایی شدن زمان مانند بسیاری از معانی و امور دیگر، لازمه شکل گیری و توسعه مادی یک جامعه است نظم مدرن در طرح جهانی سازی خود که به دنبال ایجاد یک واحد جهانی با منطق زندگی مدرن است سعی کرده در این حوزه نیز نظم‌ها و معانی زمانی متفاوتی که در نظم بخشی به فرهنگ‌ها و جوامع مختلف وجود داشته است را به نظام معنایی خود نزدیک و سپس در خود حل نماید تا بتواند بیشترین بهره را با کمترین چالش در مبادلات فرهنگی، اقتصادی و سیاسی جهانی به دست آورد.

متأسفانه در این زمینه نظام جهانی سرمایه توانسته است تقریباً تمام تقویم‌های رسمی کشورهای جهان به جز چند کشور انگشت شمار را با خود همراه سازد.

۳) نکته سوم: در دوران معاصر به میزانی که جامعه به نهادها و سازمان‌های رسمی در پیشبرد امور خود وابسته است، به همین میزان به منطق نظم زمانی آن‌ها در معنابخشی به زندگی وابسته است. متأسفانه در نظم‌های مدرن، تقریباً حیات زندگی اجتماعی به سازمان‌ها و نهادهای مختلف از تولد تا مرگ وابسته هستند و عملاً فهم زمانی این سازمان‌ها و نهادها، با تمامی ابعاد زندگی انسانی در حوزه‌های مختلف مرتبط شده و معنای خود را بر آن‌ها غلبه می‌دهند.

با توجه به ارتباط و وابستگی زیاد میان این سازمان‌ها و نهادها در امور مختلف عموماً هماهنگی‌های مختلفی میان آن‌ها در ابعاد مختلف وجود دارد و یا به مرور زمان شکل می‌گیرند یک بخش مهم از هماهنگی‌ها هماهنگی زمانی میان آن‌هاست. این هماهنگی زمانی عملاً باعث غلبه فهم زمانی این سازمان‌ها به سایر عرصه‌های غیررسمی شده و با توجه به پشتوانه حقوقی و قانونی که سازمان‌ها و نهادهای رسمی دارند، عملاً امکان فهم‌های غیر از زمان و معناهایی که آن‌ها در خود جای داده‌اند رسمی را از حوزه‌های فرهنگی و اجتماعی غیر رسمی می‌گیرند و آن‌ها را به شدت تضعیف می‌کنند به عبارتی در زمانه ما منطق و ملاک‌های زمانی که سازمان‌ها و نهادهای رسمی با آن کار می‌کنند.

عملاً و به مرور زمان به منطق عمل فرهنگی و اجتماعی قاطبه جامعه تبدیل می‌شود و بر این، اساس طیف گسترده‌ای از معناهای فرهنگی و اجتماعی از جامعه حذف می‌شود و طیفی گسترده و دیگر از معناهای فرهنگی و اجتماعی را وارد جامعه می‌کنند نتیجه این وقایع، تغییرات گسترده فرهنگی و اجتماعی به شکل مبنایی است که خود را در نحوه زیست جامعه، نمایان می‌سازد.

۴) نکته چهارم: این که تصور ،شود می‌توان به راحتی تلفیقی از چند تقویم را در یک فرهنگ رسمیت بخشید که این تقویم‌ها در هماهنگی با همدیگر می‌توانند یک نظام معنایی را شکل دهند تقریبا غیر ممکن است. اولین چالش میان منطق این تقویم‌هاست که در امتدادهای اجتماعی، سیاسی و اقتصادی رخ می‌نماید تصمیم‌گیری جهت اتخاذ موضع نسبت به این چالش‌ها و دگربودگی‌ها تفوّق یک تقویم بر تقویم دیگر را نشان می‌دهد سنجش سود و زیان انتخاب در این جا نظام اولویت ما را تحت تأثیر قرار داده و گزینش یکی از این دو را بر ما تحمیل می‌کند.

منطقی که اینک فراروی ما نهاده شده و در گزینش روز تعطیلی خود را بر ما تحمیل کرده است در دیگر دوگانه‌ها و چندگانه‌های سیاستی و عملیاتی نیز حاکم شده و تفوّق تقویم وارداتی را نتیجه خواهد داد. منطق تفوّق و سیطره تقویمی بر تقویم دیگر می‌تواند در چالش‌ها و تعارض‌ها تا بدان جا پیش رود که تقویمی را از صحنه حیات اجتماعی، سیاسی و اقتصادی مردمان و حاکمان حذف نماید. اتفاقی که نمونه‌های بارز آن بدون هیچ تأملی فراروی ما قرار دارد.

جامعه ایرانی در حال حاضر دارای دو تقویم رسمی شمسی و قمری در کنار یکدیگر است و هم اکنون هم به علت سیطره نظم‌های سازمانی و مدرن بر زندگی و حیات اجتماعی جامعه مبتنی بر تقویم شمسی چالش‌ها و مشکلات زیادی را در رابطه با برنامه ریزی‌های ناشی از تقویم قمری و تقویم‌های مذهبی روزانه به وجود آورده است.

عملاً آن چیزی که از عمق فاجعه کاسته قدرت نظام معنایی دینی و رسوخ عمیق آن در فرهنگ دینی جامعه بوده که تاکنون توانسته به شکل‌های مختلف حوزه‌های معنایی ناشی از تنظیم‌های زمانی قمری را حفظ کند به رغم این تفوّق تاریخی و باطنی، همچنان شاهد تعارض‌هایی از جنس چند پاره سازی اجتماعی هستیم.

حال اگر قرار باشد در کنار این دو، تقویم بخشی از تقویم میلادی نیز وارد زیست اقتصادی سیاسی اجتماعی ما شود، تعارض‌ها در یک مضربی چندین برابر خواهد شد به مرور زمان فشارهای انضمامی ناشی از ورود به نظم معنای زمانی مدرن، در هر دو تقویم زمانی شمسی و قمری بیشتر خواهد شد و می‌توان پیش بینی کرد که هر دو تقویم شمسی و قمری در این مناسبات، پای پس کشیده و بیشتر نیز تقویم قمری عقب رانده خواهد شد به روشنی پیداست که نظم بخشی به حیات فرهنگی هر جامعه‌ای اگر به تقویمی سپرده شود مناسبات حاکم بر آن جامعه در لایه‌های گوناگون بینش، منش، کشش، هنجار، کنش، فن‌آوری اجتماعی و حتی فن‌آوری مادی و نمادهایش را دگرگون ساخته و یا دچار تحول نسبی خواهد نمود.

۵) نکته پنجم: با تغییر در لایه‌های فرهنگ و زیست اجتماعی سیاسی و اقتصادی، شاهد هزینه‌هایی از قبیل: اضافه شدن بی نظمی‌های جدید سردرگمی‌های بیشتر فزونی فشارهای روانی و اجتماعی، افزایش خستگی‌های فرهنگی و اجتماعی رخ نمودن چالش‌ها و درگیری‌های معنایی فرهنگی و اجتماعی جدید خواهیم بود. با توجه به تغییرات در سطوح مختلف می‌توان به دیرپا و پایدار بودن تغییرات حاصل از چنین اتفاقی، حکم کرد.

حال سوال این است که آیا اضافه شدن یک روز به مبادلات تجاری ارزش این حجم از مشکلات برای آحاد یک کشور را دارد عملاً این دست از تغییرات عموماً برای برخی از اقشار خوب خواهد بود و یا شاید در کوتاه مدت دست‌آورده‌ای اقتصادی برای جامعه داشته باشد اما به مرور زمان و نفوذ منطق فهم زمانی مدرن در نظم معنایی ایرانی اسلامی و فشار بین‌المللی که به فشارهای موجود اضافه خواهد شد، شاهد به هم ریختگی معنایی در زندگی آحاد جامعه ایرانی اسلامی خواهیم بود که وضعیت‌های آنومیک بیشتر و وسیع‌تری را برای جامعه به ارمغان خواهد آورد.

اگر در عمل این امکان وجود می‌داشت که فرهنگ تاریخی جامعه ایرانی از منطق و نظم معنایی تاریخی خود خارج شود و نظم معنایی مدرن را بپذیرد می‌توان گفت ورود به نظم معنای مدرن و پذیرش تقویمی جهان مدرن به نفع عموم جامعه حداقل در بخش زندگی دنیایی خواهد بود اما به علت عمق و تاریخی که این فرهنگ دارد، عملاً چنین تصوری یا نتیجه‌ای در حد غیر ممکن است و نتیجه عملی، حاصل به نفع جامعه ایرانی و اسلامی نخواهد بود. جامعه ایرانی ضمن استفاده از دست آورده‌ای تمدن، مدرن به دنبال ساختن دنیا و نظام معنایی خویش، مطابق سوابق فرهنگی و تاریخی خود است.

۶) نکته ششم: علاوه بر اینکه نسبت به تعطیلی روز شنبه در مقابل روز پنج شنبه موارد فوق قابل ذکر بود، در مورد اصل افزودن تعطیلی نیز می‌توان با یک نگرش اجتماعی نسبت به آن موضع گرفت با پذیرش تقویم جهانی مدرن، با توجه به فرهنگ کار و بازدهی اندک کاری جامعه ایرانی که بخش زیادی از علل آن تاریخی فرهنگی و اجتماعی است و به راحتی و به سرعت تغییرات زیادی نخواهد کرد اضافه کردن ۵۲ روز به تعطیلات احتمالاً برای اقتصاد و این مرحله از رشد اقتصادی کشور مفید نخواهد بود و وضعیت کار در ایران را نامناسب‌تر و هزینه‌های زیادی را بر دولت و اقشار مختلفی از جامعه تحمیل خواهد کرد.

دوره‌های زمانی ناشی از تغییرات معنوی

نوع فهم و زیست زمان علاوه بر اینکه به صورت مستقیم در تنظیم امور مادی و دنیایی انسان‌ها و جوامع، حضور و ظهور دارد، بر ساختن انسان و جامعه هم تأثیر بنیادینی دارد. به عبارتی زمان‌ها در عین اینکه حیات دنیوی را برای جوامع فراهم می‌نمایند، به طور هم زمان در حال ساختن انسان‌های خاص با شاخص‌های انسانی مختلف هستند.

به عبارتی فهم و زیست زمان را می‌توان با فهم برنامه‌ریزی و سلوک انسان‌ها برای تنظیم امور مختلف و رسیدن به اهداف خاص، مشابه و احتمالاً برابر دانست. رابطه نزدیکی میان قواعد تنظیم زمانی با محتوایی که در این تنظیمات پیگیری می‌شوند و اهدافی که باید به آن‌ها نزدیک شد وجود دارد که پیش فرض تمام این موارد فهم خاصی از انسان، ارزیابی از وضعیت موجود زندگی و زندگی انسانی مطلوب و چگونگی حرکت در مسیر خاص برای رسیدن از وضعیت موجود به مطلوب است.

به واقع فهم زمان و چگونگی تنظیم، آن تقوای یک فرد یا جامعه و تمدن را نشان می‌دهد و مبتنی بر متن صریح دینی، مهمترین و تنهاترین ملاک مشخص کردن و ارزیابی کردن افراد و جوامع است. به عبارتی صریح‌تر تغییر در فهم و زیست زمان یک جامعه تغییر در تقوای آن جامعه است که تغییر در تقوای یک جامعه سعادت و شقاوت آن جامعه را مشخص خواهد کرد. در فهم و زبان دینی زمان‌ها فرصت‌هایی برای امتحان و تربیت نفس هستند که انسان در آن‌ها و به وسیله آن‌ها، می‌تواند سلوک یا حرکت سازنده خود را جلو ببرد.

به عبارت دیگر این دوره‌های زمانی با منطق معنایی و نظم بخشی خود، به زندگی و مسیر زندگی در جهت خاصی کمک می‌کنند و با تغییر در منطق فهم آن‌ها با گذشت زمان بخش زیادی از سلوک معنوی و فرهنگی را با خود می‌برند و با رفتن و حذف این سلوک‌ها بخش‌های زیادی از معناهای دینی و فرهنگی نیز از تجربه فردی و اجتماعی جامعه حذف می‌شوند و سلوک‌ها و معناهایی که تطابق بیشتری با نظم زمانی جدید دارند، جایگزین می‌شوند و تقوایی متفاوت را برای افراد و جامعه به وجود می‌آورند.

۱) نکته اول: هویت شیعه ،ایرانی عدل محور حکومت پناه حکمت گرا و متدین است علاوه بر گرایش ایرانیان به دین معنویت و تقویم‌های مناسبتی مرتبط در این موارد گرایش ایرانیان به اهل بیت علیهم السلام وابسته به ویژگی‌هایی است که از ایشان سراغ داشته‌اند.

جمع حکمت و معنویت فردی اجتماعی و حکومتی در شخصیت امیر بیان علیه السلام، حماسه عرفانی امام حسین علیه السلام معرفت مناجات و شخصیت انسانی و اجتماعی امام سجاد علیه السلام دانش گسترده صادقین قامت تمدنی امام هشتم علیه السلام و مظلومیت قهرمانانه امامان اهل بیت علیهم السلام و در نهایت فکر ناب و قریب به واقعیت مهدویت بخش مهمی از ویژگی‌های جذاب برای شیعیان ایرانی است که در طول تاریخ، سرشت معنوی و تاریخی با ویژگی‌هایی که از این الگوها گرفته‌اند خاصی را برای آن‌ها رقم زده است به شکلی که ایرانیان خود را با دیانت و محبت اهل بیت علیهم السلام می‌شناسند و می‌خواهند.

باید توجه داشت شکل گیری این هویت که قوام بخش حیات ایرانی اسلامی جامعه ایرانی است، به راحتی به دست نیامده و ما حصل صدها سال تلاش و تجربه و هزینه دادن بوده است. در واقع سنت‌های فرهنگی که قوام بخش هویتی یک جامعه باشند، سرمایه بسیار بزرگی هستند که گذشتگان زندگی خود را خرج آن کرده‌اند؛ و ما در تداوم این سنت، باید با حفظ اصول و قواعد اساسی آن به بالندگی آن کمک کنیم منطقی نیست اینک با تغییراتی که این قوام و قواعد را از بین برده و جامعه را دچار انواع به هم ریختگی‌ها و ناهنجاری‌های بنیاد برافکن می‌کند همراهی کنیم.

ضمن اینکه بخش عمده و مهمی از این سنت تاریخی و ظرفیت‌هایی که در آن فعال شده است، ناشی از فهم زمان و دوره‌های زمانی معنوی و زیست خاصی است که جامعه ایرانی در طول زمان پیدا کرده و با آن تقوا و سلوک خود را شکل داده است. به عبارتی اساس شکل گیری یک سنت فرهنگی قدیم در جامعه ایرانی با حضور و سلوک جامعه ایرانی در رویدادهای معنوی و دینی بوده است.

منطق فهم و زیست دینی در زمان و دینی فهم کردن زمان و، زندگی، به شدت وابسته به منطق و چارچوب زمانی‌ای است که در جامعه در قالب رویدادهای معنوی و دینی و دوره‌های زمانی تحول درونی مستقر شده است. جامعه ایرانی این تقویم را مبتنی بر تصویب یک قانون و یا یک تصمیم مقطعی به دست نیاورده است و برای رسیدن به این تقویم معنوی، صدها سال تلاش کرده و هزینه‌های زیادی داده است. لذا ساده سازی تقویم فرهنگی یک ملت به مجموعه از اعداد ارقام و نام‌ها در یک سال، نامه که می‌توان به راحتی و سریع آن‌ها را تغییر داد و یا جایگزین نمود، بدترین نوع فهم نسبت به تقویم فرهنگی است.

تقویم را اساساً از این نظر تقویم گفته‌اند که اندازه، تناسب، تعدیل و ترکیب‌های یک جامعه و ارزیابی آن‌ها را نشان می‌دهد و باعث قوام جامعه می‌شود انسان‌ها در دو جا اقامت پیدا می‌کنند، یک جا، همان مکان و محلی است که یک قوم و ملت در آن ساکن می‌شوند و دیگری زمانی است که یک ملت یا قوم در آن ساکن می‌شوند. این دو در واقع مهم‌ترین محل‌های اقامت یک جامعه هستند که با زیست و سرنوشت آن‌ها گره خورده است.

تغییر دادن تقویم در واقع تغییر دادن منطق فهم و زیست زمانی و خارج کردن جامعه از یک سری از دوره‌های زمانی به دوره‌های زمانی جدید است و با تغییر این دوره‌های زمانی تنظیمات معنوی و انسان سازی جامعه نیز تغییر خواهد کرد.

۲) نکته دوم: عموم دوره‌های زمانی با یک استراحت تعطیلی یا تشویقی تمام و بعد از آن دوره جدید تکرار می‌شود. تقریباً این تعطیلات یا تشویق‌های خاص هستند که نشان می‌دهند دوره تمام شده و چرخه جدید دوره بعد از این تعطیلی یا تشویقی آغاز خواهد شد حتی این تعطیلات و تشویق‌ها هستند که منطق دوره زمانی را نشان می‌دهند و شاخص‌ها و متغیرهای ارزیابی را در اختیار جامعه قرار می‌دهند. شاخص‌هایی که نشان دهنده میزان موفقیت فرد یا افراد در آن دوره زمانی است.

بنابراین تعطیلات حاکی از نظام ارزشی خاص و نیز محکی از یک نظام ارزشی خاصی است که نباید با آن ساده انگارانه برخورد کرد با توجه به نظام ارزشی حاکم بر یک تعطیلات و جایگاه خاص آن در اثرگذاری بر قوام فرهنگی باید نسبت به آن حساسیت داشته و نسبت به جا به جایی آن دقت نمود. هرگونه جا به جایی که منجر به خروج جامعه از تنظیمات معمول شود سبب به هم ریختن منطق زمانی زیست اجتماعی و سلوک معنوی فرد یا افراد خواهد شد.

تبعات این به هم ریختگی و خروج از تنظیمات گاهی در حد فروپاشی یک نهاد یا فن‌آوری اجتماعی است توجه به این سیستم تغییرات است که اهمیت و تبعات جابه جایی تعطیلات را نشان می‌دهد. این تغییر در واقع تغییر تنظیمات زندگی کل جامعه در منطق و چارچوب فهم زمان و زیست زمان است و کل فرهنگ و جامعه را در گستره زیاد و البته به مرور زمان تغییر خواهد داد تغییری که موازنه سود زیان افزایش یک روز به مبادلات اقتصادی یا فروپاشی منطق زیست اجتماعی در یک بخش را دگرگون خواهد کرد.

۳) نکته سوم: بهترین تغییرات در مواقع لزوم تغییراتی هستند که به بالندگی سرمایه‌های مختلف فرهنگی و اجتماعی کمک کنند. این مهم زمانی اتفاق می‌افتد که تغییرات در هماهنگی با منطق تنظیمات قبلی باشد. به عبارتی دوره‌های زمانی وقتی در هماهنگی با دوره‌های دیگر فهم و درک شوند همدیگر را تقویت و باعث تقویت بنیه ،فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی سیاسی، امنیتی و... کشور می‌شوند و به جامعه در پیش برد و سرعت پیشبرد اهداف منتخب کمک می‌کنند.

اما اگر این دوره‌ها در منطق تنظیمات خود با یکدیگر در تضاد یا تخالف باشند به مرور زمان باعث استهلاک بنیه‌های مختلف جامعه و تضعیف کشور می‌شوند در حقیقت هرگونه تغییر بنیادی در بخشی از فهم منطق زمانی در یک جامعه، کل فهم زمانی جامعه را دچار تغییر و ناهماهنگی کرده و عوارض بسیار زیادی را با خود به همراه می‌آورد ما در گذشته با آوردن تقویم شمسی و قمری به عنوان دو تقویم همزمان در تقویم رسمی کشور و تنظیم دوره‌های زمانی زیست عمومی جامعه بر اساس منطق آن‌ها سعی کردیم یک تقویم ملی-مذهبی مبتنی بر هویت جامعه ایرانی شکل بدهیم و در کنار آن به اقتضائات دولت مدرن در دوران جدید در مراودات رسمی پاسخ بدهیم.

اینکه آیا این کار به چه میزان موفق و یا ناموفق بوده است یا در چه مواردی یاری‌گر و در چه مواردی مخرب بوده محل بحث این متن نیست بلکه محل بحث این است که این نوع تقویم گذاری مبتنی بر منطق فهم درونی جامعه ایرانی و سوابق خود بوده و اجازه شکل‌گیری منطق فهم، زمانی از منطقی خارج از تاریخ و سنت قوام گرفته در جامعه ایرانی را نداده است.

اما اضافه شدن تعطیلات شنبه می‌تواند سرآغازی برای تغییر این رویه و ورود منطقی خارج از تجربه زیسته جامعه ایرانی (تقویم میلادی) باشد و عملاً امکان تضعیف استقلال فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و… را در لایه‌های عمیق و پنهان جامعه فراهم کند.

تاکنون منطق فهم و درک عمومی جامعه ما از تعطیلات در اغلب موارد فهم و منطقی قدسی (دینی) بوده است. این قدسیت را حتی می‌توان در بسیاری از تعطیلات ملی نیز مشاهده کرد. گزینش تعطیلی شنبه به جای پنج شنبه‌ها که با منطقی صرفاً اقتصادی در مقابل منطق اجتماعی - دینی صورت می‌گیرد حتی بر نظام مفهومی تعطیلات جمعه نیز اثرگذار خواهد بود.

با این گزینش منطق جدیدی وارد فهم تعطیلی و معانی آن در جامعه می‌شود که اساساً اقتصادی بوده و مبتنی بر روزهای کاری در منطق نظام سرمایه داری جهانی است. به عبارتی تعطیلات هفتگی روز جمعه که در قبل دوره‌های زمانی هفتگی در حوزه‌های کاری مذهبی و ملی را به عنوان یک روز تنظیم می‌کرد با اضافه شدن شنبه و منطق اقتصادی و نظام اقتصادی سرمایه داری جهانی به آن عملاً حوزه‌های ملی و مذهبی این تعطیلات را از جامعه خواهد گرفت و دوره زمانی هفتگی را از منطق قبلی خارج و وارد منطق اقتصادی خواهد کرد به مرور زمان تعطیلات آخر هفته فقط کاری و در نسبت با تعطیلات تقویم میلادی فهم خواهد شد.

شاید این در حال حاضر دور به نظر برسد اما در ادامه نشان خواهیم داد که با توجه به تجربه قبلی و با گذشت زمان این تغییر کاملاً جدی و ممکن است.

۴) نکته چهارم: آنچه تاکنون جامعه را به حرکت واداشته و پیش برده و وقایع مهم و اساسی تاریخ ما را رقم زده، سنت تاریخی و فرهنگی جامعه بوده است. فهم تاریخی از ماهیت انقلاب اسلامی و جایگاه تلقی و فهم از دوره‌های زمانی و تعطیلات در تدارک، مقدمات فعالیت‌ها و جهت گیری‌ها نمونه خوبی برای این موضوع است.

تقریباً می‌توان گفت که اگر یک سنت تاریخی در رابطه با زمان و دوره‌های زمانی مذهبی در جامعه ایران (عاشورا و تاسوعا، روزهای جمعه، چهلم‌ها و....) وجود نمی‌داشت که مبتنی بر آن‌ها جامعه حرکت‌های متوالی خود را معنادار و فعال، کند امکان انقلاب در این گستره و عمق میان مردم از دور افتاده‌ترین روستاها تا کلان شهرهای ایران ممکن نبود علاوه بر آن ارتباط زمان با عالم قدس مبتنی بر این دوره‌های زمانی قدسیت خاصی را به ایام و روزهای انقلاب و انقلابیون می‌داده است که تقریباً می‌توان گفت یکی از وجوه کاملاً متمایز این انقلاب با سایر انقلاب‌ها بوده است. این منطق فهم و زیست زمانی در جامعه ایرانی به نوعی پشتیبان تداوم این انقلاب تاکنون نیز بوده است.

مداخله در منطق درونی نظم‌های زمانی و معانی همراه آن‌ها در یک جامعه تاریخی، باعث تخریب یا تضعیف توان بالای سنت تاریخی در پیشبرد امور خواهد شد و عملاً امکان‌های رشد پایدار و بلندمدت و حل ریشه‌ای مسائل را از جامعه خواهد گرفت.

نکته آخر: مؤمن از یک سوراخ دو بار گزیده نمی‌شود

نظم‌های کاری نوع دیگری از نظم‌ها در زندگی انسانی هستند که انسان بر اساس آن‌ها به دنبال تأمین مایحتاج ضروری زندگی انسانی خود است. به علت اجتماعی بودن زندگی انسان‌ها و تقسیم کاری که میان آحاد جامعه وجود دارد، افراد برای تأمین ما یحتاج، زندگی بالاجبار بخشی از عمر و زمان بندی زندگی خود را صرف انجام امور اقتصادی کرده و ضمن بردوش گرفتن بخشی از مسئولیت‌ها تداوم و کیفیت زندگی خود را تضمین و احتمالاً در این مسیر پیشرفت می‌کنند.

عموماً در جهان ماقبل مدرن این زمان کاری هماهنگی بسیار بالایی با دو نظم طبیعت و نظم بیولوژیک بدن انسانی داشت و افراد مبتنی بر نظم‌های طبیعی و بیولوژیکی در زمان‌های خاص و به میزان، معین زمان خود را صرف این بخش از زندگی می‌کردند، ولی با تغییر نظم‌های زندگی به سمت زندگی‌های شهری و تغییر کارها به کارهای صنعتی اداری و خدماتی و منطق سرمایه داری حاکم بر آن‌ها نظم‌های کاری به منزله نظم‌های جدید، زمانی وارد زندگی انسان‌ها شدند.

مثلاً بخش‌هایی از جامعه که زمان کاری خود را بر اساس گردش خورشید در ایام سال کم و زیاد می‌کردند در نظم مدرن مجبور بودند در کل ایام سال زمان‌های ثابتی را صرف کارهای عموماً ثابتی کنند و گردش‌های زمانی مبتنی بر ساعات مشخص کاری را تعریف کنند؛ گردشی که عملاً توجهی به نظم‌های بیولوژیکی و طبیعی برای زیست انسانی ندارند و در جهت منطق اقتصادی و افزایش سود، به وجود آمده‌اند.

این عدم هماهنگی نتایج منفی و عوارض گسترده‌ای را در حوزه‌های مختلف زیستی و فرهنگی، بر جامعه و انسان وارد می‌کند که عموماً در فهم بسیاری از مشکلات محاسبه نمی‌شوند.

با تشکیل دولت مدرن در ایران زمان کار در جامعه ما نیز دچار گسستگی در فهم و زیست مردم شد که تا پیش از شکل گیری دولت، مدرن زمان‌های فرهنگی و معنوی، کاری طبیعی و بیولوژیکی جامعه در ذیل نظم فرهنگ دینی فهم و زیست می‌شدند ولی با آمدن دولت مدرن میان نظم، دینی طبیعی و بیولوژیکی با نظم کاری فاصله افتاد و افراد جامعه براساس دو نظم زمان‌های روزانه خود را تنظیم می‌کردند.

در ابتدای تغییر دوره‌های زمانی کاری، ساعت‌هایی در ایران مرسوم شد که در عمل دوگونه زمان با آن‌ها تنظیم می‌شد ۱) ساعت رسمی ۲) ساعتی که فرهنگی طبیعی و بیولوژیک بود و بر اساس فاصله با ظهر شرعی فهم می‌شد.

بخش زیادی از جامعه هنوز زمان را به شکل فرهنگی خود تنظیم می‌کردند و چون مجبور بودند با زمان رسمی اداری دولت نیز خود را هماهنگ کنند، از دو زمان برای نظم بخشی به زمان کاری استفاده می‌کردند. به مرور زمان و گذشت یک سده فهم زمان فرهنگی از تنظیم زمان کاری و روزمره جامعه ایرانی بسیار کم رنگ شد و زمان رسمی مدرن جای آن را گرفت با کم رنگ شدن جدی این فهم فرهنگی از زمان، بسیاری از شیوه‌های زیست و سبک‌های زندگی مراسم و مناسک، باورها، ارزش‌ها هنجارها و رفتارها، از زندگی افراد و جامعه بیرون رفتند و تنظیمات زندگی بر اساس آن‌ها از بین رفتند و جایگزین‌های تازه ای در زیست و سبک زندگی پیدا کردند.

به عبارت ساده‌تر با یک تغییر در فهم زمان و منطق فهم زمان در بخشی از امورات یک جامعه، به مرور گستره وسیعی از عناصر فرهنگی و بالتبع گستره وسیعی از زیست فرهنگی مردم و معناهای همراه با آن‌ها، از زندگی افراد و جامعه بیرون رفتند و اکنون شبحی مبهم و کم رنگ از آن‌ها در زیست ما باقی مانده است.

شاید کسانی که ابتدا این تغییر در فهم و زیست زمان کار را دنبال می‌کردند فقط از لوازم و ضرورت این فهم از زمان کار برای شکل گیری دولت مدرن سخن می‌گفتند و توجهی به این حجم از اثرات ناخواسته فرهنگی و طبیعی و بیولوژیکی آن نداشتند، ولی به وضوح پس از گذشت حدود یک سده می‌توان حجم گسترده‌ای از عوارض این تصمیم را نشان داد.

در گذشته زمان به صورت روزانه، فرهنگی، دینی طبیعی و بیولوژیک فهم می‌شده اوقات خواب و بیداری، نمازهای واجب اوقات کار، اوقات زندگی زناشویی اوقات مستحبات اوقات استراحت اوقات نظافت اوقات بهداشت و استحمام اوقات پخت و پز، اوقات خورد و خوراک و.... در چرخه‌ها یا دوره‌هایی روزانه نظم و سبک‌های خاصی از زیست را به وجود می‌آوردند و در یک هماهنگی به زندگی ما روح و معنا می‌بخشیده‌اند ولی با یک تغییر در فهم و زیست زمان کاری ما بقی اوقات روزانه نظم پیشین خود را از دست داده و میان انواع فهم زمانی در زندگی ناهماهنگی به وجود آورده‌اند.

درواقع یک شبانه روز دوره‌های رفت و برگشت انسان و خانواده و جامعه را میان روز و شب‌های متوالی تنظیم کرده‌اند که در آن معنای خاصی از رشد و تربیت معنا پیدا می‌کند و با این تغییر در بخشی از فهم زمان شبانه روز، کلیه فهم فرهنگی ما در صرف زمان و رشد و تربیت انسانی دچار ناهماهنگی شده است و بسیاری از مشکلات در حوزه‌های تربیتی، خانواده، کار، تغذیه، استراحت و… ناشی از این ناهماهنگی‌ها در فهم زمان با سایر منطق‌های زمانی است.

اگر در آن زمان که در ابتدای این تصمیم قرار داشتیم طوری این نیاز و ضرورت را تنظیم می‌کردیم که این ناهماهنگی حداقلی باشد و در منطق پایه هماهنگی حفظ می‌شد به احتمال زیاد ما تصویر دیگری از زیست اجتماعی و فرهنگی را در حال حاضر در حوزه‌های مختلف شاهد بودیم. البته اکنون هم می‌توان به این مهم پرداخت و از عوارض و نتایج زیاد آن کاست اما به علت گذشت زمان این تغییر دیگر به راحتی که در ابتدا ممکن بود، ممکن نیست و نیاز به یکی دو دهه زمان دارد تا بتواند این نظم عادت شده را تغییر دهد.

اتفاق فرارو بی شباهت به این اتفاقات نیست. اگر در همین ابتدا تصمیم مناسبی گرفته نشود در آینده باید شاهد حذف طیف وسیعی از سنت‌های فرهنگی و ملی و جایگزینی آن با سنت‌های غربی باشیم که عملاً جامعه را در حوزه زمانی دچار به هم ریختگی بیشتر خواهد کرد و هزینه‌های زندگی و درک زندگی در این جامعه را بالا برده فرسایش روحی و روانی و بالتبع عملی جامعه را رقم خواهیم زد.

جمع بندی

تصمیم‌گیری در رابطه با تعطیلات یک موضوع بسیار مهم و پیچیده است علاوه بر کشف میزان اثرگذاری تعطیلات بر مراوادات اقتصادی که نقطه کانونی استدلال مدافعان تعطیلی روز شنبه است فهم تعطیلات به فهم، زمان، فهم دوره‌های زمانی و اثرات و نتایجی که این‌ها بر ابعاد مختلف زندگی آحاد جامعه دارند مرتبط است. بیراه نیست اگر بگوییم فهم تعطیلات، فهم یک امر تاریخی، تمدنی، دینی، فرهنگی، اجتماعی، سیاسی، امنیتی، اقتصادی، جغرافیایی.... و تنظیمات آن‌هاست.

به طور کلی بهتر است در هر کشور تعیین تعداد و ساماندهی تعطیلات بر اساس منطق فرهنگی و اولویت‌های نظام سیاسی آن کشور بوده با یک آگاهی چند جانبه به این حوزه تصمیم گیری ورود پیدا کرد. اولویت یافتن منافع اقتصادی ناشی از مبادلات تجاری که در جای خود مهم هستند نباید به گونه‌ای تدبیر شود که عوارض بسیار گسترده‌ای را در کل زیست آحاد جامعه به همراه بیاورد بهبود یافتن وضعیت اقتصادی به علت مشکلات تاریخی و ساختاری گذشته و حال آن موضوعی پیچیده است.

باید در این زمینه نیز متناسب با پشتوانه‌ها و سنت‌های فرهنگی و تاریخی، به دنبال راه حل‌های پایدار و مناسب گشت و از بخشی دیدن یا ساده سازی حل طیف گسترده‌ای از مشکلات اقتصادی با یک تغییر ناهماهنگ با یک فرهنگ و تاریخ احتراز کرد.

به عنوان مثال اکنون نیز زمزمه‌هایی از مشکلات ممکنی که در آینده نزدیک مبتنی بر همین تعطیلات دامن گیر اقتصاد ایران خواهد شد در گوشه و کنار شنیده و طرح می‌شود که علاوه بر اثرات فرهنگی و اجتماعی اثرات اقتصادی مثبتی را برای بخش اقتصادی داخلی نوید نمی‌دهد و برآورد می‌کنند که میزان بلاتکلیفی در حوزه اقتصادی افزایش طیف‌های زیادی از اقشار پایین دست در حوزه کار دچار خسارت و میزان مفید بودن زمان‌های کاری کاهش پیدا کند.

با توجه به تمام این مقدمات اگر قرار است تغییر در فهم زمان تعطیلی هفتگی اتفاق بیفتد، لازم است که این تغییر، بیشترین هماهنگی را با فهم زمان فرهنگی داشته باشد و هر قدر از آن دور شود جامعه از زیست فرهنگی خود دور و دچار به هم ریختگی در نظام معنایی خواهد شد.

از این رو پیشنهاد می‌شود اگر قرار است به تعطیلی هفتگی اضافه شود، این اضافه شدن روز پنج شنبه باشد. تغییر فهم دوره زمانی هفتگی از نظم فرهنگی به نظم کاری، مبتنی بر زمان دنیایی و اقتصادی نظام جهانی سرمایه داری با تعطیلی شنبه‌ها ما را هر چه بیشتر در زیست روزمره داخلی‌مان در این نظم جهانی مستهلک خواهد کرد و امکان شکل دهی به یک نظم تمدنی جدید را از ما خواهد گرفت.

البته لازم است برای مشکل مراودات جهانی و کاهش اثرات منفی آن بر اقتصاد ایران به دنبال تدابیر دیگری بود که تا حد امکان خسارت‌های ناشی از این مشکل را کاهش دهد به نظر می‌رسد علاوه بر تجربیات زیاد کشور در طی ۷۰ تا ۸۰ سال مراوده اقتصادی با جهان و با توجه به تغییراتی که در دوران اخیر در فضای مجازی به وجود آمده به صفر رساندن آثار منفی افزوده شدن تعطیلات تا حدود زیادی ممکن و قابل دسترسی است.

کد خبر 6086316

منبع: مهر

کلیدواژه: مجلس شورای اسلامی تعطیلات انقلاب اسلامی ایران شهرداری تهران قوه قضاییه تعزیرات حکومتی هلال احمر جمهوری اسلامی ایران حفاظت از محیط زیست پلیس راهور سازمان محیط زیست بنیاد شهید و امور ایثارگران شهر تهران سازمان میادین میوه و تره بار سازمان تامین اجتماعی هفته سلامت شرکت کنترل کیفیت هوای تهران دستگیری فرهنگی و اجتماعی دوره های زمانی طبیعی و بیولوژیکی بسیاری از مشکلات دوره های زمانی دوره های زمانی تعطیلی روز شنبه تعطیلی پنج شنبه جامعه ایرانی سیاسی و اقتصادی موافقان تعطیلی افزایش تعطیلات سیاست گذاران جامعه ایران اجتماعی جامعه نشان می دهد منطق و چارچوب یک تقویم رسمی نظر می رسد تقویم میلادی زیست اجتماعی زندگی انسانی فهم و زیست گسترده ای روز پنج شنبه مرور زمان هم ریختگی تغییر در فهم ساعات اداری تعطیلی شنبه ابعاد مختلف میان کشورها زندگی انسان نظام معنایی سرمایه داری علیه السلام حال حاضر فهم زمان یک جامعه عنوان یک دوره ها توان گفت شمسی و قمری سازمان ها جهت گیری ها آحاد جامعه استدلال ها تصمیم گیری دوره زمانی زمانی میان سنت تاریخی بین المللی امور مختلف حوزه ها یک جامعه منطق فهم یکی از مهم فهم زمان بر اساس آن راه حل دولت مدرن نظم معنای زمان کاری فعالیت ها ساده سازی اضافه شدن فهم زمانی ارائه شده چالش ها شکل گیری تقویم ها آن جامعه نظم بخشی فهم دوره دو تقویم هم زمانی داده اند انسان ها خواهد شد رسانه ای زمان کار مهم ترین اگر قرار آن هاست چرخه ها شنبه ها مهم تر نظم ها عدم هم یک روز

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۴۰۱۸۰۲۴۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

تلویزیون در تعطیلات آخر هفته چه فیلم‌هایی پخش می‌کند؟

تلویزیون برای تعطیلات پیش‌ رو ۴۵ فیلم سینمایی و تلویزیونی آماده پخش کرده است.

به گزارش ایسنا به نقل از پایگاه اطلاع‌رسانی سیما، فیلم‌های سینمایی، تلویزیونی و انیمیشن‌های «زاده شده برای پرواز»، «محاکمه ۷ شیکاگویی»، «مالکوم ایکس»، «هدیه»، «استشهادی برای خدا»، «پرنده طلایی»، «مصلحت»، «معصومیت از دست رفته ۱ و ۲»، «محموله نهایی»، «کلاهبرداران»، «نامیرا»، «پل ۲۱»، «بادیگارد»، «رادیکال»، «جاده‌های سرد»، «بی‌نظیر»، «ریو ۱»، «گریز از مرگ»، «پل سفید»، «بیرون از بهشت»، «تفنگ‌های هفت دلاور»، «۳۰ نابغه»، «مرد کار»، «آخرین اتوبوس»، «نسخه سحرآمیز»، «هندوستان آزاد»، «پهنه شب»، «سرقت»، «برادران باد»، «کلاس ۸۳»، «کوهستان»، «نامرئی»، «آتش»، «هویت»، «بهترین دوست من»، «شش قهرمان»، «ریکا»، «ویل هانتینگ نابغه»، «۲۱ پل»، «قصه‌های مجید»، «داستان‌های خودمانی»، «طلا و مس»، «ضربه مغزی» و «گودزیلا» پنج‌شنبه، جمعه و شنبه، ۱۳، ۱۴ و ۱۵ اردیبهشت ماه مصادف با شهادت امام جعفر صادق (ع) از شبکه‌های سیما روی آنتن می‌روند.

شبکه یک سیما

فیلم سینمایی جدید «زاده شده برای پرواز» به کارگردانی لیو شیائوشی پنج‌شنبه، ۱۳ اردیبهشت‌ماه ساعت ۲۳:۳۰ از شبکه یک سیما پخش خواهد شد.

این فیلم با بازی ییبو وانگ، جون هو، شی یو و دونگیو ژو؛ در مورد یک تیم عملیات ویژه به سرپرستی خلبانانی زبده است که به آن‌ها دستور آزمایش جت‌های جنگنده جدید داده می‌شود اما ...

فیلم سینمایی «محاکمه ۷ شیکاگویی» به کارگردانی آرون سورکین جمعه، ۱۴ اردیبهشت ماه ساعت ۱۶ پخش خواهد شد.

قصه این فیلم با بازی ساشا بارون کوهن، ادی ردمین، جرمی استرانگ و مارک رایلنس؛ روایتگر داستان واقعی گروه شیکاگو هفت است؛ گروهی متشکل از هفت متهم به توطئه، شورش و سایر اتهامات مربوط به تظاهرات‌های ضد جنگ ویتنام و پادفرهنگ دهه ۱۹۶۰ که در شهر شیکاگو رخ داد و ...

شبکه دو سیما

فیلم سینمایی «مالکوم ایکس» به کارگردانی اسپایک لی جمعه، ۱۴ اردیبهشت ماه ساعت ۰۰:۲۰ دقیقه بامداد از شبکه دو سیما پخش می‌شود.

در خلاصه داستان فیلم با بازی دنزل واشنگتن، آنجلا باست، آلبر هال، ال فریمن جونیور و دلروی لیندو آمده است: مالکوم در جوانی به دلیل سرقت به زندان می افتد اما در زندان با یک گروه مسلمان آشنا شده و مسلمان می‌شود. از آنجا که او سخنوری قابل و در اعتقاد خود راسخ بود، به سرعت و به عنوان سخنگوی گروه با سخنرانی های آتشین خود باعث شد که ظرف مدت ۱۰ سال هزاران نفر به گروه ملت مسلمان بپیوندند و ...

فیلم تلویزیونی «هدیه» به کارگردانی مسعود فرخنده جمعه ساعت ۸ پخش خواهد شد.

داستان این فیلم درباره حسن پسر نوجوانی است که بسیار علاقه دارد برای خانم معلمش که به عنوان معلم نمونه انتخاب شده هدیه بزرگی بخرد. این در حالی است که پدر حسن به دلیل شکستگی پا خانه‌نشین شده و خانواده آنها در شرایط اقتصادی سختی به سر می‌برند و ...

حمید ابراهیمی، بیتا خردمند، مجتبی بیطرفان و شهرزاد کیانی در فیلم تلویزیونی «هدیه» بازی کرده‌اند.

فیلم سینمایی «استشهادی برای خدا» به کارگردانی علی رضا امینی شنبه، ۱۵ اردیبهشت ماه ساعت ۰۰:۲۵ دقیقه بامداد پخش خواهد شد.

در این فیلم خواهید دید: فتحی، راه بان قدیمی قطار در روزهای پایانی زندگی اش، برای جبران اتفاقات گذشته به روستای زادگاه خود باز می گردد. او در صدد گرفتن استشهادی برای خداست تا آسوده بمیرد ...

جمشید هاشم‌پور، محسن تنابنده و احمد مهران‌فر در فیلم سینمایی «استشهادی برای خدا» ایفای نقش کرده‌اند.

انیمیشن سینمایی «پرنده طلایی» به کارگردانی مجید شاکری شنبه ساعت ۸ پخش خواهد شد.

پرنده طلایی یک کبوتر آزاد به نام طوفان است که در پی یک جای مناسب برای زندگی راه بسیار طولانی را طی کرده است. طوفان از راه دوری می‌رسد و با نقره، مهربان، سفید، عمو دانا و سایر کبوترهای شهر جدید دوست می‌شود و ...

فیلم سینمایی جدید «مصلحت» به کارگردانی حسین دارابی شنبه ساعت ۱۷:۳۰ پخش خواهد شد.

داستان این فیلم در سال‌های اول بعد از انقلاب و برگرفته از یک ماجرای واقعی است. مهدی پسر آیت‌الله مشکاتیان که یکی از مقامات بلندپایه‌ی قوه‌ی قضائیه است، مرتکب قتل می‌شود اما از پذیرفتن آن سر باز می‌زند و اطرافیان پدرش به خاطر مصلحت انقلاب، سعی می‌کنند کسی دیگر را به جای او متهم جلوه دهند که ...

فرهاد قائمیان، وحید رهبانی، مهدی حسینی‌نیا، مجید نوروزی، امیر نوروزی و نازنین فراهانی در فیلم سینمایی «مصلحت» هنرنمایی کرده‌اند.

شبکه سه سیما

فیلم سینمایی «معصومیت از دست رفته ۱» به کارگردانی داود میرباقری پنج شنبه ساعت ۱۰ به روی آنتن شبکه سه سیما می‌رود.

در خلاصه داستان فیلم آمده است: سال ۶۱ هجری است شوذب خزانه‌دار کوفه خسته از ناکامی خود در ازدواج با حمیرا دختر فتنه گر قبیلة بنی قریظه از عشق ماریای نصرانی به خود مطلع می‌شود. ماریا به جرم عشق ممنوع خود در دیر درگیر تعصب دیرانی‌هاست. تنش ناشی از حضور شوذب در دیر با حضور لشکریان نعمان خاتمه می‌یابد و ...

زنده یاد امین تارخ، سارا خوئینی‌ها و فریبا کوثری در فیلم تلویزیونی «معصومیت از دست رفته» نقش‌آفرینی کرده‌اند.

فیلم سینمایی جدید «محموله نهایی» به کارگردانی توماس پورتلا امروز ساعت ۱۶ پخش خواهد شد.

این فیلم با بازی میلهم کورتاز، رافائل لوگام و تیاگو مارتینز؛ درباره راجر راننده کامیون‌های مسابقه‌ای است که با حمایت مالی پدرش تلاش می‌کند به قهرمانی مسابقات دست یابد اما عدم تجهیزات نو باعث شده همیشه نفر دوم باشد. پدر راجر ناگهان در یک تصادف فوت می‌کند و ...

فیلم سینمایی «کلاهبرداران» به کارگردانی چانگ وون چانگ امشب ساعت ۲۴ پخش می‌شود.

در این فیلم با بازی هیون بین، یو جی تائه، پارک سونگ وونگ و بائه سیانگ وو؛ خواهید دید: کلاهبرداری بزرگ در کره به نام جانگ دوچیل با کلاهبرداری از قشر کارگر یک کلاهبرداری بزرگ انجام داده و از کره فرار می‌کند. برای فرار او پدر کلاهبردار جوانی به نام جی سونگ مجبور به جعل گذرنامه او می‌شود. کسی که او را مجبور به جعل گذرنامه برای دوچیل کرده بعد از انجام کار او را می‌کشد و ...

قسمت دوم فیلم سینمایی «معصومیت از دست رفته» به کارگردانی داود میرباقری جمعه ساعت ۱۰ پخش می‌شود.

فیلم تلویزیونی جدید «نامیرا» به کارگردانی محمد کرمانشاهی جمعه ساعت ۱۴:۳۰ پخش می‌شود.

«نامیرا» روایت‌گر ماجرای یک گروه دیپلماتیک است که بعد از ورود به ایران، به وسیله یک گروه تروریستی ربوده می‌شوند و ...

امین زندگانی، شهرزاد کمال‌زاده، رامین راستاد و آیدین ختایی در فیلم تلویزیونی ‌«نامیرا» بازی کرده‌اند.

فیلم سینمایی «پل ۲۱» به کارگردانی برایان کرک جمعه ساعت ۲۴ پخش می‌شود.

در این فیلم با بازی چادویک بوزمن، سیه‌نا میلر، تیلور کیچ و استفان جیمز خواهید دید: آندره دیویس یک کارآگاه پلیس است که در پرونده های خود چند مورد شلیک به مجرم داشته است، توسط مسئولین خود تحت فشار است و جلسات بازپرسی را می‌گذراند. در یکی از شب‌های منطقه منهتن نیویورک دو جوان یکی سفید پوست و دیگری سیاه پوست قرار است سی کیلو کوکائین را از یک انبار سرقت کرده و...

فیلم سینمایی «بادیگارد» به کارگردانی ابراهیم حاتمی‌کیا شنبه ساعت ۱۰ پخش می‌شود.

این فیلم درباره‌ی بادیگاردی است به‌ نام حیدر که وظیفه‌ حفاظت از مسوولان بلندپایه کشور را برعهده دارد. نقش او را پرویز پرستویی بازی می‌کند. حیدر شخصیت آرمان‌گرایی است که مسائلی را در کارش می‌بیند که او را نسبت به کارش دچار تضاد و شک و تردید می‌کند.

در این فیلم سینمایی؛ پرویز پرستویی، مریلا زارعی و بابک حمیدیان ایفای نقش کرده‌اند.

شبکه چهار سیما

فیلم سینمایی جدید «رادیکال» به کارگردانی کریستوفر زالا امشب ساعت ۲۰:۳۰ از شبکه چهار روی آنتن می‌رود.

در خلاصه داستان فیلم با بازی جنیفر ترژو، دانیل حداد و اوجنیو دربز آمده است: در ماتاموروس شهری مرزی در مکزیک، مدرسه ابتدایی وجود دارد به نام خوزه اوربینا که تنها نقطه امن دانش‌آموزان در منطقه‌ای فقیرنشین و پر از جنایت است. 

فیلم سینمایی «جاده های سرد» به کارگردانی مسعود جعفری جوزانی جمعه ساعت ۲۰:۳۰ روی آنتن می‌رود.

در خلاصه داستان فیلم آمده است: در یک زمستان برفی جوانی به نام اسماعیل باید برای تهیه داروی پدرش از کوهستان برفی عبور کرده و به شهر برود. او به همراه معلم و یکی دیگر از اهالی روستا رهسپار جاده می‌شوند. معلم در بین را از آنها جدا می‌شود و مورد حمله گرگ قرار می‌گیرد و ...

علی نصیریان، حمید جبلی، مجید نصیری و اسماعیل محمدی در فیلم سینمایی «جاده های سرد» ایفای نقش کرده‌اند.

شبکه تهران سیما

انیمیشن سینمایی «بی‌نظیر» به کارگردانی راسموس آ. سیورسن امروز ساعت ۱۳:۳۰ از شبکه تهران پخش می‌شود.

در این انیمیشن خواهیم دید: هدویگ دختری است که پدرش ابر قهرمان شهر است و همیشه بهترین کارها را برای شهر و مردمش انجام داده است و مردم برایش یک مجسمه یادبود ساخته‌اند. پدر باید بازنشسته شود، او هدویگ را مناسب جانشینی‌اش ندانسته و می‌خواهد که آدریان پسر عموی هدویگ را آموزش دهد و ...

انیمیشن سینمایی «ریو ۱» به کارگردانی کارلوس سالدان‌ها جمعه ساعت ۹ پخش می‌شود.

در این انیمیشن خواهیم دید: بلو یک طوطی آبی رنگ است که لیندا صاحبش از او نگهداری می‌کند. تولیو که یک دکتر پرنده‌شناس است از برزیل برای دیدن بلو می‌آید و به لیندا می‌گوید که بلو آخرین پرنده از این پرندگان زیباست و بهتر است آن را با یک پرنده ماده که در برزیل است جفت می‌کند و ...

فیلم سینمایی جدید «گریز از مرگ» به کارگردانی مایک برنز جمعه ساعت ۱۳:۳۰ پخش می‌شود.

در این فیلم با بازی جیمی کینگ و بروس ویلیس خواهیم دید: شانون که یک عکاس است در جنگل مشغول قدم زنی است که پلیسی به نام بیلی را می‌بیند که یک مرد را می‌کشد. شانون از انها فیلم می‌گیرد. بیلی با همکارانش تامی و هنک که با هم برادرند، تماس می‌گیرد و گزارش می‌دهد که مردی که با آنها در کار قاچاق مواد همکاری می کرد را کشته است و ...

فیلم تلویزیونی «پل سفید» به کارگردانی علی قوی تن شنبه ساعت ۹ پخش می‌شود.

این فیلم داستان بهاره یک دختر بچه ابتدایی است که یک سال پیش در جاده با والدینش تصادف کرده و ماشینشان به ته دره سقوط کرده است و پدرش فوت کرده است. بهاره هم مدتی در کما بوده و ...

بهاره نوروزی، حسین محمدیان، صدیقه نوروزیان، فریبا بجنوردی و امیر پاسبان در فیلم تلویزیونی «پل سفید» بازی کرده‌اند.

فیلم تلویزیونی «بیرون از بهشت» به کارگردانی خسرو معصومی شنبه ساعت ۱۳:۳۰ پخش می‌شود.

در این فیلم خواهیم دید: مهندس کلامی رئیس منابع طبیعی کشته شده است و فردی به نام خیرجو که در گیت‌های جنگل کار می‌کرده و قبلا با مهندس کلامی دعوایش شده و معاون او کاویانی را همدست دزدها خوانده است دستگیر می‌شود و ...

فرامرز قریبیان، لیلا اوتادی و جمشید گرگین در این فیلم ایفای نقش کرده‌اند.

شبکه نمایش

فیلم سینمایی «تفنگ های هفت دلاور» به کارگردانی پل وندکوس پنج شنبه ساعت ۱ بامداد از شبکه نمایش پخش می‌شود.

در این فیلم با بازی جیمز ویتمور، جورج کندی و مونت مارکهام خواهید دید: یک مرد انقلابی اهل مکزیک تنفگداری آمریکایی را استخدام می‌کند تا عملیات نجات رهبرشان از یک زندان ارتش را سازماندهی کند و ...

فیلم سینمایی «۳۰ نابغه» به کارگردانی ویکاس باهل امروز ساعت ۱۳ پخش می‌شود.

در خلاصه داستان فیلم با بازی هرتیک روشن، مرونال تاکور، ویرندرا ساکسنا، پانکاج تریپاتی، آدیتا سیرواستاو و آمیت ساد آمده است: یک ریاضیدان به نام آناند کومار که در شهر پتنه هندوستان زندگی می‌کند. یک برنامه آموزشی خلاقانه موسوم به سوپر ۳۰ را برای داوطلبان ورود به موسسه فن‌آوری هند به اجرا درمی‌آورد و به آنها کمک می‌کند اما ...

فیلم سینمایی «مرد کار» به کارگردانی رابرت ژوری امروز ساعت ۱۵ پخش می‌شود.

در خلاصه داستان فیلم با بازی پیتر گرتی، بیلی براون و تالیا شایر آمده است: آلری کارگر منزوی و میانسال یک کارخانه در شهری کوچک در آمریکا است که به علت شرایط بد اقتصادی تعطیل شده و ...

فیلم سینمایی «آخرین اتوبوس» به کارگردانی گیلیز مک کینان پنج شنبه ساعت ۱۷ پخش می‌شود.

این فیلم با بازی تیموتی اسپال، فیلیس لوگان، داستان زندگی پیرمردی به نام تام است که قبلا پانسیون کوچکی را اداره می‌کرده است. همسرش مری به تازگی فوت کرده است. او از اتوبوس‌های محلی و رایگان آن جا استفاده می‌کند تا خود را به انتهایی‌ترین جای انگلستان نسبت به موقعیتی که در آن قرار گرفته برساند اما ...

فیلم سینمایی «نسخه سحرآمیز» به کارگردانی مایکل روبو امشب ساعت ۱۹ پخش می‌شود.

در این فیلم با بازی متیو مکی، سیلاک سیسیناسی، مایکل هوگان، میشل مایلوت و هلن هیوز خواهیم دید: پس از اتفاق ترسناکی که برای پسربچه ای به نام مایکل می‌افتد، همه موهایش می‌ریزد. او با استفاده از یک معجون سحرآمیز موهایش را بر می‌گرداند اما ...

فیلم سینمایی «هندوستان آزاد» به کارگردانی ویجی کریشنا آچاریا امشب ساعت ۲۱ پخش می‌شود.

این فیلم با بازی آمیتاب باچان، عامر خان، کاترینا کایف، فاطمه ثنا شیخ، لوید اوون، محمد زیشان ایوب، رونیت روی و سوپریا پاتاک؛ درباره دختری به اسم ظفیرا است که در دوران کودکی پدر و مادر خود را توسط فرد انگلیسی به نام کلایو از دست می‌دهد. در آن لحظه خدابخش او را نجات می‌دهد و ...

فیلم سینمایی «پهنه شب» به کارگردانی اندرو پترسون پنج شنبه ساعت ۲۳ پخش می‌شود.

این فیلم با بازی سیرا مک کورمک، جیک هوروویتس، گیل کرونار و بروس دیویسن؛ حکایت دو جوان ساکن نیومکزیکو در دهه ۱۹۵۰ را روایت می‌کند که صدایی عجیب از امواج رادیویی می‌شنوند. این اتفاق باعث می‌شود یک سیگنال مرموز را کشف می‌کنند و این شروع ماجراست که ...

فیلم سینمایی «سرقت» به کارگردانی پیتر ییتس جمعه ساعت ۱ بامداد پخش می‌شود.

در این فیلم با بازی استنلی بیکر، جیمز بوت، فرانک فینلی، جوآنا پتت و باری فاستر خواهیم دید: پل کلیفتن، مغز متفکر تبهکاران که گذشته‌اش را به فراموش سپرده و زندگی شاد و آرامی را با همسرش می‌گذراند، اجرای نقشه یک سرقت بزرگ از قطار پست را برعهده می‌گیرد و ...

فیلم سینمایی «برادران باد» به کارگردانی جراردو اولیوار و اوتمار پنکر جمعه ساعت ۱۹ پخش می‌شود.

در این فیلم با بازی ژان رنو، مانوئل کاماکو و توبیاس مورِتّی خواهیم دید: لوکاس پسر نوجوانی است که همراه پدرش در منطقه‌ای کوهستانی زندگی می‌کند. لوکاس پس از مرگ مادرش در آتش سوزی با پدرش حرف نمی‌زند و این موضوع رابطه آنها را رو به وخامت گذاشته است تا اینکه ...

فیلم سینمایی «کلاس ۸۳» به کارگردانی آتول سابروال جمعه ساعت ۲۱ پخش می‌شود.

در این فیلم با بازی بابی دئول، آنوپ سونی، جوی سنگوپتا و ویشال پرادهان خواهیم دید: پلیس وظیفه‌شناسی در دستگیری و نابودی اعضای یک باند خلاف به دلیل لو رفتن عملیاتش شکست می‌خورد. او بعد از این ماجرا گویا به دلیل پیگیری‌های زیادش توسط مسئولین بالاتر به یک پادگان آموزشی تبعید می‌شود و ...

فیلم سینمایی «کوهستان» به کارگردانی ادوارد دمیتریک شنبه ساعت ۱ بامداد پخش می‌شود.

در این فیلم با بازی اسپنسر تریسی، رابرت واگنر و آنا کشفی خواهیم دید: کریس تلر برادر بزرگترش، کوهنوردی بازنشسته، را متقاعد می کند تا در صعودی خطرناک به آلپ برای غارت اجساد یک سانحه هوایی او را همراهی کند که ...

فیلم سینمایی «نامرئی» به کارگردانی دیوید گویر شنبه ساعت ۱۷ پخش می‌شود.

در خلاصه داستان این فیلم با بازی جاستین چاتوین، مارگاریتا لویوا و مارشیا گی هاردن آمده است: نوجوانی به نام نیک در یک درگیری تا حد مرگ کتک می‌خورد و وقتی به هوش می‌آید، متوجه می‌شود نامرئی شده است. نیک به زودی پی می‌برد تنها کسی که می‌تواند به او کمک کند، مهاجم اوست که ...

فیلم سینمایی «آتش» به کارگردانی الکسی نوژنی شنبه ساعت ۱۹ پخش می‌شود.

در این فیلم با بازی کنستانتین خابنسکی، ایوان یانکوفسکی و استاسیا میلوسلاوسکایا خواهیم دید: جنگل دچار آتش سوزی شده است و مرکز آتش نشانی شش نفر از افراد خبره را با هلی کوپتر برای اطفا حریق اعزام می کند ولی آتش در حال پیش‌روی است و ...

فیلم سینمایی «هویت» به کارگردانی ابراهیم حاتمی کیا شنبه ساعت ۲۱ پخش می‌شود.

در این فیلم خواهیم دید: ناصر پویان‌فر به همراه گروهی از دوستانش با موتور سیکلت به شمال کشور می‌روند، بر اثر سهل‌انگاری با پسر بچه‌ای برخورد می‌کند. درد و عذاب وجدان سبب می‌شود که او از جمع دوستانش جدا شود و به تهران بازگردد. در راه با یک تریلی تصادف می‌کند و ...

جلیل فرجاد، رضا اسدی، علی غلامی، ابوالقاسم مبارکی، احمد ناطقی و محسن عظیمی‌نیا در فیلم سینمایی «هویت» هنرنمایی کرده‌اند.

فیلم سینمایی «بهترین دوست من» به کارگردانی پاتریک لوکنت شنبه ساعت ۲۳ پخش می‌شود.

این فیلم با بازی دانیل اوتوی، دانی بون، ژولی گایه، ژولی دوران و هانری گارسن، داستان دو شریک تجاری با نام‌های کاترین و فرانسوا است که پس از مدتی کاترین متوجه می شود که شریکش چیزی را از او مخفی می کند و اصرار دارد تا این قضیه را متوجه شود که ...

شبکه کودک

انیمیشن سینمایی «شش قهرمان» به کارگردانی دان هیل و کریس ویلیامز پنج‌شنبه ساعت ۱۴ از شبکـه کودک پخش خواهد شد.

در این انیمیشن خواهیم دید: هیرو هامادا، اعجوبه دانش رباتیک، روزی به همراه برادر بزرگترش، تاداشی به کالج می‌رود و آنجا عاشق چیزی که در آزمایشگاه می‌بیند، می‌شود و ...

شبکه امید

فیلم تلویزیونی «ریکا» به کارگردانی مسعود فرخنده امروز ساعت ۱۷ از شبکه امید پخش خواهد شد.

داستان این فیلم درباره آقای مسعودی، معلم میانسالی است که در سال آخر خدمتش، برای تدریس به بچه‌های یک روستا به نام گاوپُشته به آنجا اعزام می‌شود. در روستا وی متوجه حضور پسر نوجوانی به نام سهراب می‌شود که پدرش محیط‌بان بوده و پیش از تولد وی از دنیا رفته است. سهراب پسری گوشه‌گیر و اجتماع ستیز است که ...

محمد مختاری، سپیده پهلوان زاده، آرزو بنایی، علی سولقانی، علی رشیدی و مستعان کابلی در فیلم تلویزیونی «ریکا» بازی کرده‌اند.

فیلم سینمایی «۳۰ نابغه» به کارگردانی ویکاس بال جمعه ساعت ۱۷ پخش خواهد شد.

در خلاصه داستان فیلم با بازی ریتیک روشن، مرونال تاکور و آدیتیا سریواستاوا آمده است: آناند کومار پسری جوان در یک خانواده فقیر زندگی می‌کند، او نابغه ریاضی است. آناند از طرف دانشگاه کمبریج دعوت‌نامه دریافت می‌کند اما او برای رفتن هیچ پولی ندارد و ...

فیلم سینمایی «ویل هانتینگ نابغه» به کارگردانی گاس ون سنت شنبه ساعت ۱۸ پخش خواهد شد.

در این فیلم با بازی دابین دیلیامز و مت دیمون خواهیم دید: در کلاس درس ریاضیات پیشرفته، پروفسور لامراد مسئله ریاضی را طرح می‌کند و از دانشجویان می‌خواهد که آن را حل کنند، روز بعد در کمال ناباوری مسئله را حل شده روی تخته می‌بیند و به دنبال دانشجویی که مساله را حل کرده می‌گردد و ...

شبکه افق

فیلم سینمایی «۲۱ پل» به کارگردانی برایان کرک جمعه ساعت ۱۰ از شبکه افق پخش خواهد شد.

این فیلم با بازی چادویک بوزمن، سیه‌نا میلر، تیلور کیچ و استفان جیمز، داستان دو دزد را روایت می‌کند که در زمان دزدی مواد مخدر با پلیس‌هایی فاسد روبرو می‌شوند و مجبور به کشتن تمام آنها می‌شوند که این کار باعث می‌شود آنها در موقعیت‌های خطرناک قرار گرفته و ...

فیلم سینمایی «قصه های مجید» به کارگردانی کیومرث پور احمد جمعه ساعت ۱۷ پخش خواهد شد.

این فیلم درباره مجید است که به ادبیات بیش از ریاضیات علاقه‌مند است. او همواره توسط معلم ریاضی تنبیه می‌شود. معلم اشتباه‌های مجید را با دانه‌های تسبیح می‌شمارد و ...

مهدی باقربیگی و پروین‌دخت یزدانیان در این فیلم ایفای نقش کرده‌اند.

شبکه سلامت (زیرنویس ویژه ناشنوایان)

فیلم سینمایی «داستان‌های خودمانی» به کارگردانی کارلوس سورین جمعه ساعت ۱۱ با زیرنویس ویژه ناشنوایان از شبکه سلامت پخش می‌شود.

این فیلم با بازی خاویر لومباردو، آنتونیو بندیکتی و خاویرا براوو، سه داستان فردی و در عین حال درهم تنیده از مردم عادی را روایت می‌کند که در تلاش برای دنبال کردن رویاهای خود در زندگی هستند. روبرتو یک فروشنده دوره‌گرد است که برای غافلگیر کردن یکی از مشتریانش به سن جولیان می‌رود و ...

فیلم سینمایی «طلا و مس» به کارگردانی همایون اسعدیان شنبه ساعت ۱۱ با زیرنویس ویژه ناشنوایان پخش می‌شود.

این فیلم زندگی یک جوان روحانی و همسرش را بیان می‌کند که با صفا و ایمان در کنار ۲ کودک خود زندگی می‌کنند. آنها به دلیل محبت و آرامشی که در زندگی خود دارند هیچ کمبودی را حس نمی‌کنند تا این که به ناگهان زن دچار بیماری شدیدی می‌شود و ...

بهروز شعیبی، نگار جواهریان، سحر دولتشاهی، رضا رادمنش و جواد عزتی در فیلم سینمایی «طلا و مس» نقش آفرینی کرده‌اند.

شبکه فراتر (۴k)

فیلم سینمایی «ضربه مغزی» به کارگردانی پیتر لاندسمن پنج شنبه ساعت ۰۰:۳۰ بامداد از شبکه فراتر پخش خواهد شد.

در خلاصه داستان فیلم با بازی آلبرت بروکس، آلک بالدوین و ویل اسمیت آمده است: دکتر بنت اومالو یک آسیب شناس عصبی نیجریه‌ای ساکن آمریکاست که به طور اتفاقی درگیر پرونده‌ای می‌شود که او را با چالش‌های زیادی روبرو می‌کند و ...

فیلم سینمایی «گودزیلا» به کارگردانی رولند امریش جمعه ساعت ۰۰:۳۰ بامداد پخش خواهد شد.

در این فیلم با بازی متیو برودریک، ژان رنو، ماریا پیتلو و هانک آزاریا خواهیم دید: یک هیولای خزنده غول ‌پیکر به نام گودزیلا، وارد شهر نیویورک می‌شود و ویرانی گسترده برجای می‌گذارد و ...

انتهای پیام